Matematikçi Izar Alonso: “Sicim teorisi asla deneysel olarak kanıtlanamaz.”

Izar Alonso (Madrid, İspanya, 29 yaşında) daha ilkokula yeni başlamışken matematiğe olan aşkını keşfetti. “Yarışmalara ve ders dışı etkinliklere katılmaya başladım. Okulda gördüklerimizden çok farklı olduğu için hoşuma gitti,” diye hatırlıyor 2023'ten beri evi olan New Jersey'den (ABD) gelen bu genç kadın. Tatil zamanı ve birkaç saatliğine temposu yavaşlıyor. Ancak birkaç gün içinde Rutgers Üniversitesi'ndeki ofisine dönecek ve burada farklı yaşlardan 80'den fazla öğrenciye ders verecek. Orada, kara tahtalar, formüller ve sorular arasında bu tutkusunu paylaşmaya devam ediyor ve bu tutku zamanla onu sayıların büyüleyici dünyasıyla bağlantılı tutan parlak bir akademik yola dönüşüyor.

Alonso, Madrid Complutense Üniversitesi'nde matematik ve fizik alanlarında çift anadal yaptı ve sadece bir yıl sonra, Cambridge Üniversitesi'nde (Birleşik Krallık) Saf Matematik alanında yüksek lisans derecesini tamamladı. Bir sonraki adımı onu Oxford Üniversitesi'ne götürdü ve burada matematik alanında doktorasını aldı ve araştırmacı kimliğini pekiştirdi. Çalışmaları, "büyük bir yaratıcılık ve güzellik" barındırdığını iddia ettiği bir disiplinin daha soyut alanlarına yöneliyor. Bu bakış açısı, kariyerinin ilk yıllarındaki önemli katkılarından dolayı Kraliyet İspanyol Matematik Derneği ve BBVA Vakfı tarafından verilen Vicent Caselles Ödülü'nü alan altı kişiden biri olarak tanınmasını sağladı.

"İspanyol matematik camiasından kopuk hissediyordum ama bu beni yeniden bağladı," diyor. Hill'de Yardımcı Doçent olarak bir yıl daha kalmayı planlıyor, çünkü bunun yolculuğunun sadece bir parçası olduğunun farkında. Akademide bir yerden başka bir yere taşınmak yaygın bir durum. "Genç ve yeni bir yere gitmek için can atıyorum," diye kararlılıkla iddia ediyor.

Soru: Yaşınıza göre kapsamlı bir özgeçmişiniz ve kayda değer bir uluslararası kariyeriniz var. Çocukken evde aldığınız destek önemli miydi?

Cevap: Evet, elbette. Yeteneklerimi fark eden ve beni farklı etkinliklere kaydettiren ailemdi. Katıldığım ilk etkinlik, Madrid Topluluğu tarafından düzenlenen Bahar Matematik Yarışması'ydı . Daha sonra ileri seviye derslere katıldım. Bu girişimleri çok olumlu buluyorum çünkü ilk aşama okullarda düzenleniyor ve yetenekli çocukları ailelerine danışmadan tespit etmenin iyi bir yolu.

Ben şanslıydım ama herkes şanslı değil. Matematiksel yeteneği olan kişileri tespit etmede okulların çalışmaları çok önemli.

S: Peki ileri seviye dersler ile sınıfta öğrendikleriniz arasındaki fark neydi?

A. Verebileceğim en sezgisel örnek, hesaplamaya vurgu yapılmamasıydı. Çok daha fazla yaratıcılık vardı; sanki sürekli bir bulmaca çözüyormuş, geometrik şekiller oluşturuyormuş gibiydi. Sorun gibi hissettirmiyorlardı.

P. Zamanla bu durum sizi matematik ve fizikte çift anadal yapmaya yöneltti…

A. Matematik okumak istediğimi biliyordum ama sonunda lisedeyken fizik okumaya karar verdim çünkü Complutense Üniversitesi'nde akademik olarak oldukça yoğun bir program vardı. İspanya'da aynı anda iki bölüm okumak gibi.

Bazen aramızdaki bağları görmek güzeldi. Küçük bir grup olduğumuz için öğretmenler bize ileri seviye dersler verdi, ama benim çok çalışmam gerekiyordu.

S. Peki şimdi saf matematiği incelediğinize göre, bunu nasıl tanımlarsınız?

A. Bu, doğrudan pratik uygulamalar aradığımız için değil, kendi başına incelediğimiz bir matematik türüdür. Uygulamalı matematik ise belirli bir ihtiyaca dayanır. Örneğin, birinin belirli bir problemi çözmek için bir algoritmaya ihtiyacı olabilir veya mühendislikte ya da başka bir pratik alanda kullanılan bir denklemi çözmeye çalışabilir.

Saf matematikte, sabit bir araç seti veya belirli bir çerçeveyle çalışmayız; bunun yerine tanımlardan ve kavramlardan yola çıkarız. Buradan, teoremleri ispatlamaya ve belirli kavramların eşdeğer olduğunu göstermeye çalışırız. Bazen bu saf matematiğin geometri, topoloji veya cebir gibi diğer saf alanlarda da uygulamaları olur.

S. Araştırma alanınız aynı zamanda geometri, teorik fizik ve sicim teorisine (maddenin temel biriminin parçacıklar değil, sicim adı verilen tek boyutlu filamentler olduğunu varsayan teorik bir çerçeve) dayanıyor. Bize bunlar hakkında biraz daha bilgi verebilir misiniz?

A. Diferansiyel geometri üzerine çalışıyorum ve arkasında teorik fizik yatıyor. Sicim teorisinin evreni anlamaya çalışan çok geniş bir matematiksel temeli var, ancak tüm bunlar çok karmaşık geometrik yapılara sahip modellerle yapılıyor. Belirli yüksek boyutlu uzayları inceliyorum.

S. Nasıl yani?

C: Yedinci boyutta, benzersiz özelliklere sahip G2 yapılarının bulunduğu alanda çok fazla araştırma yapıyorum. Amacım, bu yapıları daha derinlemesine anlamak, net örnekler oluşturmak ve üzerinde çalışabileceğim daha fazla geometrik yapıya sahip olmak için denklemleri çözmek. Sonuçta, sicim fiziği deneysel olarak asla kanıtlanamayan teorik bir modeldir.

S. Tüm bu bilgileri derslerinize nasıl uyguluyorsunuz? Öğrencileriniz ne diyor?

A. Yardımcı doçentim, ancak bu bir doktora sonrası pozisyonu ve şu anda yılda üç ders vermem gerekiyor. Devlet üniversitesi olması nedeniyle çeşitlilik gösterdiği için farklı yaşlardan öğrencilerim var. Doğrusal Optimizasyon dersi sırasında öğrenciler motive oldukları için ödüllendirici bir deneyim oldu. Bilgisayar, makine ve elektrik mühendisliği öğrencilerine yöneliktir.

Bazen biraz yoğun oluyor çünkü soru içeren birkaç e-posta alıyorum veya bazen sadece hasta olduklarını söylemek için arıyorlar. Ders vermeye, yazmaya ve sınavları puanlamaya çok zaman ayırmanız gerekiyor. Bu büyük bir sorumluluk.

S. Oxford Üniversitesi'nde de ders verdiniz. Aradaki temel farklar neler?

A. Gruplar küçüktü, iki veya üç kişiden oluşuyordu. Cambridge Üniversitesi'nde de kullanılan çok iyi bir sistem. Adım adım ilerleyebildiğiniz için öğrencilere çok yardımcı oluyor, ancak çok fazla kaynak gerektiriyor.

İspanya'da böyle bir şey düşünülemezdi, çünkü sözleşmeli öğretmen sayısı sınırlı ve para da pek yok. Pedagojik açıdan bakıldığında mükemmel bir sistem.

S. Yıllar içinde öğretmenlik yapmaktan keyif aldınız mı?

A. Bir öğrencinin yüzünün aydınlanıp "Şimdi anladım, çok teşekkür ederim" demesi çok sevindirici. Son dersimde, çok şey öğrenen ve ders anlatma şeklimi beğenen öğrencilerden birçok minnettarlık mesajı aldım. Bu, insanlar üzerinde doğrudan bir etki görmenin bir yolu.

S. Ve bahsettiğiniz öğretimdeki sınırlamalarla ilgili olarak, daha fazla cam tavanın nerede olduğunu düşünüyorsunuz?

A. Çapraz. Sonuçta, matematik camiası uluslararasıdır ve ben de kısa süreli sözleşmeler nedeniyle yer değiştirmek zorunda kaldığımız için birkaç ülke içinde taşınmak zorunda kaldım. O zaman aynı yerde kalamazsınız. Cinsiyetler arasındaki uçurumda da benzer özellikler gözlemledim.

S. Kadın olmanızdan dolayı ayrımcılığa maruz kaldınız mı?

A. Cinsiyet farkı hissediliyor, ancak çoğu durumda daha dolaylı çünkü matematikte kadın sayısı çok az ve bu her zaman hissedilecek bir şey. Bir aidiyetsizlik hissi var.

Sınıflar düşmanca olabiliyor ve daha fazla cinsiyet dengesi olsaydı yapılmayacak uygunsuz yorumlar ortaya çıkabiliyor. Kalabalık bir sınıfa ders vermekte hiç sorun yaşamadım, ancak bir ara bir öğrenci benimle pek de profesyonel olmayan bir şekilde konuştu. 60 yaşında bir erkek olsaydım, benimle bu şekilde konuşmazdı diye düşünüyorum.

S. Kızların, ergenlerin ve kadınların bu alanlara katılımını artırmanın çok önemli olduğunu düşünüyor musunuz?

A. Faydalı olurdu, ancak bu durumun sadece genç yaşlarda değil, benimki gibi bağlamlarda da mevcut olduğunu belirtmek önemli. Bu sorunu her düzeyde ele almak önemli.

Evet, matematik bölümüne bağlı olarak değişiklikler olabilir. Bir bölgede daha fazla kadın olabilir ve bu nedenle kendinizi daha rahat hissedebilirsiniz. Ancak başka bir bölgede biraz daha düşmanca olabilir, ancak bunun bireysel ülkeler için bir sorun olduğunu düşünmüyorum, daha ziyade bir topluluk sorunu olduğunu düşünüyorum.